Czy można używać cudzego znaku towarowego?

Znak towarowy to nie tylko element majątku przedsiębiorstwa, ale również oznaczenie będące swoistą wizytówką, pozwalającą wyróżnić towary lub usługi konkretnej firmy na tle konkurencji. Popularność marki płynąca z rozpoznawalności znaku towarowego świadczy o tym, że firma cieszy się wśród swoich klientów aprobatą i zaufaniem. Nie dziwi zatem fakt, że właściciel danego znaku towarowego nie chce się nim dzielić, choć jednocześnie wiele podmiotów chciałoby korzystać ze znanych znaków towarowych.

Czy używanie cudzego znaku towarowego w ogóle jest możliwe? A jeśli tak, to gdzie i w jakich sytuacjach cudzy znak towarowy ma prawo zostać legalnie wykorzystany?

Jakie prawa przysługują właścicielowi znaku towarowego?

Aby móc zastanowić się nad możliwością użycia cudzego znaku towarowego, należy przede wszystkim poznać prawa przysługujące właścicielowi oraz wskazać, kto może nim zostać. Właścicielem znaku towarowego jest podmiot, który uzyskał ochronę prawną na towary i usługi sygnowane tym znakiem. Oznaczenie staje się znakiem towarowym po rejestracji w Urzędzie Patentowym RP, po spełnieniu określonych przesłanek. Podmiot ubiegający się o objęcie ochroną znaku towarowego jest zobowiązany do opracowania dokumentacji patentowej dla zgłaszanego do rejestracji oznaczenia oraz wniesienie jej do Urzędu Patentowego. Na podstawie złożonej dokumentacji Urząd Patentowy potwierdza rejestrację danego oznaczenia jako znaku towarowego. Przygotowując się do rejestracji znaku towarowego, warto skorzystać z pomocy specjalistów z naszej firmy, którzy specjalizują się w opracowywaniu dokumentacji patentowej dla zgłaszanych do ochrony: wynalazków, wzorów użytkowych, wzorów przemysłowych, znaków towarowych oraz jej wnoszenie do Urzędu Patentowego RP. 

Dzięki zarejestrowaniu znaku towarowego, jego właściciel może przez cały okres ochronny dowolnie korzystać ze znaku w celach zawodowych bądź zarobkowych. Poza tym właściciel znaku towarowego ma szereg uprawnień dotyczących dysponowania znakiem, w tym:

  • posługiwanie się znakiem celem reklamy;
  • oznaczanie świadczonych usług lub sprzedawanych towarów znakiem;
  • wprowadzanie poprzez import lub eksport do obrotu gospodarczego oznakowanych towarów objętych ochroną;
  • umieszczanie znaku na materiałach promocyjnych, dokumentach, formularzach do korespondencji czy stronie internetowej.

Kiedy można korzystać z cudzego znaku towarowego?

Wymienione wcześniej uprawnienia, które przysługują właścicielowi, nie są jednak tożsame z tym, że nikt inny nie może korzystać ze znaku towarowego. Jest to chociażby związane z pojęciem wyczerpania prawa do znaku towarowego, oznaczającego uregulowane prawnie sytuacje, w których można posługiwać się znakiem bez wcześniejszego nabywania licencji. Zaliczają się do nich przypadki, kiedy to:

  • towar posiadający znak towarowy został legalnie wprowadzony do obrotu;
  • wprowadzenie towaru do obrotu nastąpiło na terytorium Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG).

Innymi słowy, w momencie, gdy producent wprowadzi na rynek produkt ze znakiem towarowym, traci nad nim władzę. Wówczas każda osoba, która nabyła taki towar w legalny sposób, może bez problemu odsprzedać go dalej, korzystając przy tym z zarejestrowanego znaku towarowego. Należy jednak podkreślić, że wyczerpanie prawa do znaku towarowego może nastąpić wyłącznie wtedy, gdy towar został wprowadzony do obrotu przez właściciela lub za jego zgodą. Momentem wypuszczenia towaru jest zwykle pierwsza transakcja, której przedmiotem jest towar oznaczony znakiem.

Warto również wspomnieć, że zgodnie z art. 12 Rozporządzenia nr 207/2009 w sprawie znaku towarowego Unii Europejskiej, unijny znak towarowy nie uprawnia jego właściciela do wprowadzenia zakazu stosowania w obrocie znaku towarowego, jeżeli jest on niezbędny do określenia przeznaczenia konkretnych towarów lub usług. W szczególności dotyczy to akcesoriów lub części zamiennych, ale także innych właściwości towarów lub usług. Warunkiem dopuszczenia takiej zasady jest to, aby osoby trzecie stosowały znak zgodne z uczciwymi praktykami w przemyśle i handlu.

Granice używania cudzego znaku towarowego

Mimo to korzystanie z cudzych oznaczeń w ramach wyczerpania prawa do znaku towarowego ma swoje granice. Jednym z takich założeń jest renoma znaku towarowego, czyli zakaz naruszania wypracowanej marki znaku. Wynika z tego, że podczas sprzedawania danego towaru można umieścić znak na stronie internetowej bądź na wystawie sklepowej, jednak nie wolno go stosować w prześmiewczym czy obrażającym moralność kontekście. Na podobnej zasadzie znak towarowy nie może być używany przy sprzedaży towarów zniszczonych, przeterminowanych lub nienadających się do użytku z innych powodów, a które próbują być reklamowane jako egzemplarze pełnowartościowe. Zakaz stosowania cudzego znaku towarowego może również wprowadzić jego właściciel – dochodzi do tego wówczas, gdy rynek, na który wypuszczono oznakowany produkt, drastycznie się zmienił lub podjęto decyzję o wycofaniu towaru ze sprzedaży.